Sản xuất giống baba

  Phân biệt ba ba đực cái:

- Ba ba đực:

Sống mai hơi lõm xuống, sau mai có hình tròn. Đuôi dài cuống đuôi dầy hơn ba ba cái. Yếm lõm để khi giao phối áp sát vào mai con cái. Thường hoạt động mạnh hơn con cái.

Cổ và đuôi dài hơn con cái, có thể vươn tận cuối mai của nó.

- Ba ba cái:

Mai gồ nhiều, có hình bầu dục, cuống đuôi mỏng hơn ba ba đực, yếm phía dưới gần như vòng cung.

Tính nhút nhát hiền lành hơn ba ba đực.

Đuôi và cổ mập hơn con đực, bầu con, dầy mình hơn.

Khoảng cách giữa hai chân sau con cái rộng hơn con đực. Khi bắt đầu thành thục con đực thường lớn hơn con cái (có khi lớn hơn gấp 2 lần).

  Ao nuôi ba ba bố mẹ:

Chọn nơi có điều kiện sinh thái gần giống với tự nhiên.

Diện tích ao: 50 - 200 (m²)

Nước sâu: 1,2 - 1,5m.

Đáy là cát mịn sạch dày 15 - 20cm hoặc đất thịt pha cát.

Ao hướng bắc nam, tránh gió bắc. Nguồn nước dồi dào, cấp thoát nước thuận tiện, nước không bị nhiễm bẩn.

Xung quanh ao cách mép nước 1-2m có tường bao cao 50cm, trát nhẵn, trên tường có gờ nhô ra về phía ao độ 10cm, chân tường sâu 60-70cm.

Bãi đẻ trứng:

Làm ở cạnh ao, hay giữa ao rộng khoảng 2-5 (m²), có độ dốc 25 (^oC), trên trồng cây che mát làm nơi ba ba nghĩ và đẻ trứng.

Bờ ao có độ dốc nhất định cho ba ba bò. Khoảng đất giữa tường bao và mép nước nnên phủ một lớp đất cát pha để ba ba dễ đào hố đẻ trứng. Ba ba bố mẹ nặng 500g trở lên, tốt nhất 1-2 kg/con.

Bãi đẻ cần yên tĩnh, diện tích to nhỏ là tùy theo số lượng ba ba đẻ khoảng 20con/ (m²) bãi đẻ.

Tỉ lệ đực/cái: 1:2 đến 1:3

Động hớn và giao phối

Hàng năm cứ đến tháng 4-9 là mùa đẻ trứng, ba ba hay giao phố vào đêm sáng trời, khi quần hôn động hớn nó nổi lên mặt nước khuấy nước mạnh hay bò lên cạn rất "khí thế" và hoạt bát, con đực chủ động quay tròn quanh con cái, có con dùng đầu dúi và đầu con cái, có con dùng chân trước giữ con cái lại không cho bò đi... tiến hành giao phối. Hiện tượng "quần hôn" trên đây thường gặp ở ba ba, rùa.

Thức ăn tốt nhất là: cá, tôm, tép, ốc và phụ phẩm củalò mổ lợn, gà, vịt... lượng thức ăn ngày đêm là 5-7% so với trọng lượng ba ba nuôi vỗ. Khi cho ăn ở vị trí nhất định để dễ kiểm soát.

Đẻ trứng:

Khi nhiệt độ không khí 20(^oC), kéo dài 5-10 ngày con cái bắt đầu đẻ. Trước lúc đẻ ba ba bò tìm nơi có đất xốp, kín đáo ở các bụi cỏ rậm. Nó dùng hai chân sau hoặc có khi dùng mõm để hất đất lên thành hố sâu, khoảng 5-10cm, có con dùng nước tiểu của nó tưới lên đất để đất mềm đào hố.

Ba ba dùng chân sau xếp trứng đúng vào lỗ, trứng vừa đẻ vỏ mềm có tính đàn hồi, sau đó trứng cứng dần, thời gian đẻ trứng thứ nhất cách trứng thứ hai là 5-10 phút.

Trứng chứa nhiều noãn hoàng, mỗi trứng nặng từ 2-3gr, trứng to nặng hơn 6gr.

Trong tự nhiên sau 60-70 ngày trứng nở ra con.

Thu trứng và ấp trứng

Theo dõi ba ba đẻ đánh dấu vào ỗ trứng. Sau 7-10 ngày khẽ đất lên nhặt trứng đưa về ổ ấp ở trong nhà.

Trứng ba ba hình tròn, loại nhỏ đường kính 10-12mm, loại lớn 18-20mm, có vỏ chất vôi bọc bên ngoài rất mỏng. Trứng sau khi thụ tinh ngả màu hơi vàng nhìn rõ thấy vòng túi hơi.

Trứng không thụ tinh vỏ bị loang lổ, không rõ túi hơi.

Ấp trứng ở khay:

Khay ấp đựng cát ẩm dày 15 - 20cm. Xếp trứng hình tròn, quả cách quả 2-5cm. Nhớ phải để túi hơi của trứng hướng lên trên. Lấp một lớp cát  dày 5cm.

Trong thời gian ấp phải chú ý phun nước giữ độ ẩm cho cát (81-82%), không để cát bị khô hay ướt quá nén chặt.

Có điều liện giữ nhiệt độ ổn định ấp trứng từ 30 - 34 (^oC), thì 35 đến 40 ngày nở và cho tỉ lệ nở cao 80%.

Nếu nhiệt độ biến động 25-35% thì tới trên dưới 60 ngày mới nở.

Phôi sẽ chết trứng "ung" khi nhiệt độ thấp dưới 20 (^oC) và cao trên 37 (^oC). (Một ổ 8 trứng ấp phơi nắng giữa trưa hè nóng 42(^oC) ba ba chui đầu ra khỏi và bị chết ngay - ở trại hữu Bị, Nam hà, 1962).

Khi tưới nước vào khay ấp đảm bảo hàm lượng nước trong cát ấp là 7-8%. Trong thời gian ấp tuyệt đối không đảo trứng.

Ba ba con vừa mới nở ra độ 15 phút đã biết tìm xuống nước, vì vậy khi ba ba sắp nở phải kê khai ấp trứng lên chậu, hay bể (xây) nước nhỏ để chúng nở ra tự bò xuống. Nếu không có nước ba ba dễ bị chết khô.

Phòng ấp trứng ba ba ở Trung Quốc tỉ lệ nở 90 - 94%.

Ương ba ba giống:

Trong 20 ngày  đầu ương trong chậu hay trong bể nhỏ. Bể rộng 1-3 (m² ), cao 80cm, mức nước sâu 15 - 25cm, bể có hình chữ nhật, đáy bể có độ dốc nhất định, một phần bể có nước để ba ba bò lên ăn và nghỉ ngơi. Ba ba mới nở ra rất yếu, có thể dùng nước muối 10% hoặc dung dịch thuốc tím 1ppm tắm cho ba ba. Sau 2 ngày cho ba ba ăn lòng đỏ trứng gà luộc chín sau 1 tuần đưa ra bể nuôi. Cho ăn con thủy trần (Daphnia) giun đỏ (loại giun nuôi cá cảnh). Về sau cho ăn giun quế, tôm, tép băm nhỏ...

Tới ngày thứ 20 tăng mức nước trong bể lên tới 35cm, chuyển sang nuôi ở bể cỡ lớn hơn. Cho ăn giun quế, ốc nhỏ, cá, tép, thịt băm nhỏ. Không nên cho thức ăn nhiều mỡ đề phòng bệnh viêm ruột.

Lượng thức ăn bằng 10-15% trọng lượng thân ba ba. Ngày cho ăn 2-3 lần: sáng  và chiều tối. Lượng cho ăn phải điều chỉnh theo thời tiết. Nhiệt độ thích hợp 25 - 30 (^oC), có thể điều chỉnh bằng cách tăng thêm nước trong ao hay giảm mật độ nuôi.

- Mật độ thả: 10 - 50con/ (m² )

Chú ý:

- Khả năng tiêu hóa của ba ba con rất yếu nên thức ăn phải đạt yêu cầu: tinh, nhỏ, mềm có giá trị dinh dưỡng cao.

- Luôn giữ nước trong sạch, mỗi ngày thay nước 1 lần, hay có dòng nước chảy nhẹ ra vào liên tục . Nếu cho ăn đói và nước nhiễm bẩn, ba ba rất dễ sinh  bệnh và chết.

Nuôi ba tháng cỡ lớn bằng miệng chén (15-20g/con) cần chuyển snag nuôi thành giống lớn hay xuất bán.

Thu hoạch giống:

Vào sáng sớm, nếu nuôi ở bể tháo cạn bắt. Nếu nuôi ở ao dùng lưới vét, động tác cần nhẹ nhàng tránh xây xát.  

NXB Nông nghiệp