Trồng hoa cúc áp dụng công nghệ cao

Sau nhiều năm nghiên cứu, chuyển giao kỹ thuật cho một số hộ chuyên canh cây hoa cúc ở các vùng như Tây Tựu (Hà Nội), Mê Linh (Vĩnh Phúc), tập thể cán bộ khoa học Bộ môn Hoa và Cây cảnh thuộc Viện Nghiên cứu Rau quả đã hoàn thiện qui trình sản xuất hoa cúc cắt cành (Chrysantheemum sp.) áp dụng công nghệ cao. Mức lợi nhuận đạt 90-120 triệu đồng/ha/vụ so với mức 30-40 triệu đồng như hiện nay. (Một chu kỳ trồng cúc là 4 tháng, 1 năm có thể trồng 2-3 vụ). 

Phương thức trồng:

Cúc cần được trồng trong nhà có mái che tránh mưa nắng bằng lưới, nhà lưới bán tự động hoặc plastíc; có thể điều chỉnh ánh sáng (bằng cách dùng tay kéo lưới che bớt ánh sáng), điều chỉnh độ ẩm (theo tần suất phun mù và tưới cho cây).

Giống:

Sử dụng các giống cúc mới được chọn tạo, nhập nội của Đài loan, Hà Lan, Nhật Bản hợp thị hiếu người tiêu dùng gồm cúc cành (có nhiều bông) và cúc đơn (cây chỉ 1 bông) như: Vàng Đài Loan, vàng hè, HL1, CN42, CN43, CN93, CN98... Với cây con khi đem trồng phải cao 5-6cm, có 6-10 lá (nuôi cấy mô); cây giâm cành phải cao 7-8cm, có 6-8 lá. Cây giống phải đồng đều, không bị nhiễm bệnh và mang đầy đủ đặc trưng của giống.

Chuẩn bị đất trồng:Đất được cày sâu, phơi ải và bừa kỹ, lên luống cao 20-30cm, bón phân lót khoảng 15-20 ngày trước khi trồng. Nên bón nhiều phân chuồng sẽ làm cho đất thêm thuần thục, cải tạo được kết cấu của đất, giúp cho cây bền lâu, chất lượng hoa tốt hơn.

Thời vụ trồng:

- Vụ Xuân Hè: Trồng tháng 3,4,5 để có hoa vào tháng 6,7, 8.
- Vụ Thu: Trồng tháng 5,6,7 để có hoa bán vào tháng 9, 10, 11.
- Vụ Thu Đông: Trồng tháng 8, 9 để có hoa bán vào tháng 12, 1.
- Vụ Đông Xuân: Trồng tháng 10, 11 để có hoa bán vào tháng 2, 3.

Mật độ, khoảng cách trồng: Với hoa cúc đơn 1 bông/cây: Vàng Đài Loan, vàng hè, CN42, CN43 nên trồng với khoảng cách 12 x 15cm để có mật độ 400.000 cây/ha; Với hoa cúc cành (nhiều bông/cành) nên trồng với mật độ 15 x 18cm để có mật độ 300.000 cây/ha.

Phân bón:

- Khối lượng (tính cho 1 sào Bắc bộ 360 m2): 1 tấn phân chuồng đã hoai mục, 10 kg urê, 30 kg supe lân, 10 kg Kali clorua, 100kg tấm đậu đã ngâm hoai.

- Cách bón: Bón lót toàn bộ phân chuồng + 2/3 supe lân + 1/3 kali. Lượng phân còn lại chia bón thúc làm 3 đợt. Có thể rạch hàng 2 bên hàng cây, giữa 2 hàng cây để rắc phân kết hợp xới xáo và tưới nước hoặc hòa phân bón vào nước rồi tưới cho cây theo rãnh, phun sương...

Chăm sóc: Làm cỏ thường xuyên cho cây. Việc vun xới chỉ nên tiến hành khi cây còn nhỏ, khi cây đã lớn cần hạn chế. Với cúc đơn để 1 bông phải tỉa cành bấm nụ phụ, còn các bông để chùm thì tỉa bớt cành tăm và ngắt bỏ nụ chính để các nụ bên phát triển đồng đều.

Tưới nước: Cần tưới nước đủ ẩm thường xuyên đặc biệt là thời kỳ cây bắt đầu bén rễ cho đến khi ra hoa.

Các biện pháp kỹ thuật đặc biệt khi trồng hoa cúc trái vụ:

- Xử lý ánh sáng ngày ngắn để thúc đẩy sự phân hóa mầm hoa và ra hoa bằng cách mỗi ngày che 3-4 giờ vào thời gian từ 16 đến 19 giờ hàng ngày. Thời gian che liên tục trong 15 ngày, cúc sẽ phân hóa mầm hoa và ra hoa theo ý muốn.

– Dùng bóng điện loại 100W treo cách ngọn cây hoa cúc khoảng 50-60cm (luôn thay đổi chiều cao dây treo bóng theo độ lớn của cây) với mật độ 1 bóng/10m2. Hàng ngày chiếu sáng từ 22 giờ đêm đến 2 giờ sáng, chiếu sáng liên tục trong thời gian khoảng 1 tháng sẽ làm cho cây không phân hóa mầm hoa và nở sớm.

Thu hái hoa:

- Xử lý trước khi thu hái: Trước thu hoạch 7-10 ngày nên tưới dung dịch phân lân và kali ở nồng độ thấp cho cây: 30 kg P205 + 30 kg K20 cho 1ha, đồng thời phun thuốc diệt trừ sâu bệnh. 

- Kỹ thuật cắt hoa: Cắt hoa vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát. Dùng dao, kéo sắc cắt riêng các cành hoa có 2/3 số cánh đã nở cách mặt đất 5-10cm. 

- Đóng thùng đem đi tiêu thụ: Xử lý hoa trước khi đóng thùng bằng cách nhúng gốc cành vào dung dịch STS (Silver thiosulphate) 1% cho hoa được tươi lâu, bảo quản được trên đường vận chuyển. Xếp các bó hoa vào thùng carton hoặc hộp xốp với kích thước 120 cm x 60 cm x 60 cm. Mỗi thùng xếp 15 bó (1.200 cành).

NNVN, 12/8/2003

Nhân giống hoa cúc theo phương pháp nào?

Hiện trong SX đang sử dụng 4 phương pháp nhân giống chính đối với hoa cúc đó là:

Tách mầm giá: Cây giống được trồng bằng tách mầm giá.

Giâm cành: Cây giống trồng bằng giâm ngọn cành (từ cây được giữ qua hè).

Nuôi cấy mô tế bào: Cây nuôi cấy mô được trồng trực tiếp ra đồng để lấy hoa thương phẩm.

Kết hợp nuôi cấy mô và giâm ngọn: Lấy cây nuôi cấy mô làm cây mẹ, sau trồng 2 tháng tiến hành khai thác mầm để giâm.

Theo kỹ sư Đặng Văn Đông, Viện Nghiên cứu rau quả, trong 4 phương pháp trên, phương pháp nuôi cấy mô kết hợp với giâm cành có hiệu quả hơn cả. Theo kết quả nghiên cứu, sử dụng phương pháp nuôi cấy mô kết hợp với giâm cành đạt tỷ lệ cây sống 100%, thời gian từ trồng đến ra hoa là 118 ngày, trong khi ở các phương pháp khác, con số tương ứng là 81 – 97% và 121 – 131 ngày.

Về tỷ lệ nở hoa và chất lượng hoa, phương pháp nuôi cấy mô kết hợp giâm cành cũng thể hiện tính ưu việt hơn hẳn (đạt 100% hoa nở, đường kính hoa to nhất: 13,8cm, độ bền cắm lọ lâu nhất: 16,6 ngày). Trong khi ở các phương pháp khác con số tương ứng là 90,1 – 96,8%, 11,7 – 12,1cm, 12,3 – 14,7 ngày. Sử dụng phương pháp tách mầm, giâm cành, giá thành cây thấp (40 – 60đ/cây) nhưng chất lượng cây giống không bảo đảm. Cây nuôi cấy mô kỹ thuật phức tạp, giá thành cao. Phương pháp nuôi cấy mô kết hợp giâm cành giá thành hạ (một cây mẹ nuôi cấy mô cho 30 – 35 cành giâm). Do vậy ở phương pháp này lãi thuần cũng đạt cao nhất.

NNVN 3/6/2004